Tuesday, April 8, 2008
"หลุมดำ" เล็กสุดที่เคยพบอยู่ในกาแลกซีของเราเอง
เนชันแนลจีโอกราฟิก/เอเอฟพี/เดลีเทเลกราฟ - พบหลุมดำเล็กสุดในเอกภพ เท่าที่ตรวจจับได้ อยู่ในกาแลกซีทางช้างเผือกของเราเอง โดยเป็นหลุมดำมวล 3.8 เท่าของดวงอาทิตย์ แต่ก่อนหน้านี้พบหลุมดำเล็กที่สุดหนักกว่าดวงอาทิตย์ 6.3 เท่า การค้นพบครั้งนี้เข้าใกล้ความเข้าใจว่ามวลต่ำสุดที่ทำให้ดาวตายแล้วกลายเป็นหลุมดำคือเท่าใด
แม้ว่าจะเล็กแต่ก็มีความหนาแน่นอย่างมากสำหรับ "หลุมดำ" ที่เพิ่งพบใหม่ภายในกาแลกซีทางช้างเผือก โดยมีมวลมากถึง 3.8 เท่าของดวงอาทิตย์แต่มีเส้นผ่านศูนย์กลางเพียง 24 กิโลเมตรเท่านั้น ซึ่งนักวิทยาศาสตร์จากศูนย์การบินอวกาศกอดดาร์ด (Goddard Space Flight Center) ในมลรัฐแมรีแลนด์ ขององค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐอเมริกา (นาซา) ให้ความเห็นว่าสิ่งที่พบนี้ได้ผลักขีดจำกัดความเข้าใจในปรากฏการณ์ธรรมชาติออกไป
"เป็นเวลาหลายปีที่นักดาราศาสตร์ต้องการรู้ว่า ขนาดหลุมดำที่เล็กที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้คือเท่าไหร่ และหลุมดำขนาดเล็กที่พบนี้ก็เป็นก้าวใหญ่ๆ ที่จะมุ่งหน้าไปสู่คำตอบของคำถามดังกล่าว" นิโคไล ชาโปชนิโกฟ (Nikolai Shaposhnikov) จากนาซากล่าว
ชาโปชนิโกฟและเลฟ ทิทาร์ชัค (Lev Titarchuk) ผู้ร่วมศึกษาอีกคนค้นพบหลุมดำขนาดเล็กนี้โดยใช้ดาวเทียมสำรวจย่านรังสีเอกซ์รอสซี (Rossi X-ray Timing Explorer satellite) ของนาซา โดยตำแหน่งของหลุมดำในระบบดาวคู่ที่ชื่อ XTE J1650-500 นี้ที่อยู่ห่างจากโลก 10,000 ปีแสง หากมองจากท้องฟ้าจะอยู่ในกลุ่มดาวแท่นบูชา (Ara)
หลุมดำซึ่งเกิดได้จากการยุบตัวของดวงดาว กลายเป็นดาวที่มีความหนาแน่นไม่จำกัดนั้นจะดูดกลืนทุกสิ่งที่เฉียดใกล้แรงโน้มถ่วงของหลุมดำ และรวมถึงแสงด้วย หลุมดำมวลยักษ์หรือหลุมดำขนาดใหญ่สามารถมีมวลได้มากกว่าดวงอาทิตย์ของเราถึงหลายพันล้านเท่า สำหรับมวลขนาดหลุมดำเล็กที่พบนี้เกือบต่ำกว่าขีดจำกัดที่ดาวดวงหนึ่งจะยุบตัวเป็นหลุมดำได้ และหากดาวมีมวลต่ำกว่านี้จะก่อตัวเป็นดาวแคระขาวหรือดาวนิวตรอนแทน
นอกจากนี้หลุมดำยังปลดปล่อยรังสีเอกซ์ที่มีความเข้มสูงในปริมาณมหาศาลและมีการเปลี่ยนแปลงเป็นช่วงๆ ที่เรียกว่าการแกว่งกวัดคาบไม่คงที่หรือคิวพีโอ (quasi-periodic oscillation: QPO)
นักวิทยาศาสตร์ประเมินขนาดของหลุมดำได้จากการพิจารณาการปลดปล่อยรังสีเอกซ์ที่อยู่รอบๆ เนื่องจากไม่สามารถสังเกตหลุมดำได้โดยตรงเพราะแสงไม่สามารถหลุดออกมาได้ ดังนั้นทางเดียวที่จะตรวจหาได้ก็เมื่อมีหลุมดำอยู่ในระบบดาวคู่เนื่องจากก๊าซจากดาวคู่จะถูกดึงออกมาโดยหลุมดำ ก๊าซจะหมุนวนเป็นก้นหอยเข้าสู่ภายใน มีรูปร่างคล้ายจานที่มีความหนาแน่นตรงศูนย์กลาง สสารที่ตกสู่ใจกลางหลุมดำจะได้รับความร้อนสูงมากจนปล่อยลำแสงในย่านรังสีเอกซ์ออกมาซึ่งตรวจวัดได้จากดาวเทียมที่โคจรรอบโลก
ชาโปชนิโกฟและทิทาร์ชัคได้คำนวณค่าผกผันของการปลดปล่อยรังสีเอกซ์ซึ่งน่าจะเชื่อมโยงกับขนาดของหลุมดำ เขาทั้งสองได้ทดสอบทฤษฎีดังกล่าวจากการเทียบค่าประมาณมวลหลุมดำด้วยวิธีอื่น เช่น วัดการโคลงเคลงวงโคจรของดาวที่อยู่ใกล้เคียงอันเนื่องจากผลของแรงโน้มถ่วง แล้วพบว่าวิธีใหม่ก็ให้ผลที่มีค่อนข้างแม่นยำ
ทั้งนี้หลุมดำหลายๆ แห่งที่คล้ายกับในระบบ XTE J1650-500 นี้ก่อตัวจากดาวที่ตายแล้วหลายดวง ซึ่งทีมวิจัยกล่าวว่าการค้นพบครั้งนี้ยังช่วยให้เกิดความเข้าใจฟิสิกส์และวิวัฒนาการของดวงดาวได้มากขึ้น ทั้งนี้นักวิทยาศาสตร์ยังไม่ทราบแน่ชัดว่ามวลต่ำสุดที่ดาวตายแล้วจะเปลี่ยนเป็นหลุมดำคือเท่าไหร่ ซึ่งดาวที่มีมวลภายใต้ค่าที่ยังไม่ทราบนี้จะเปลี่ยนไปเป็นดาวนิวตรอนเมื่อตายแล้วแทนที่จะเป็นหลุมดำ นักดาราศาสตร์คาดว่าเส้นแบ่งระหว่างหลุมดำกับดาวนิวตรอนอยู่ที่มวล 1.7-2.7 เท่าของดวงอาทิตย์ (ประมาณ 333,000 เท่าของมวลโลก)
"ค่าดังกล่าวอยู่ระหว่าง 2-3 เท่าของมวลดวงอาทิตย์ ดังนั้นการพบหลุมดำที่มีมวล 3.8 เท่าของดวงอาทิตย์ทำให้เราค่อนข้างจะเข้าใกล้ขอบเขตดังกล่าว" ชาโปชนิโกฟกล่าว ทั้งนี้การทราบเส้นแบ่งของมวลที่ทำให้ดาวฤกษ์ตายแล้วกลายเป็นดาวนิวตรอนหรือหลุมดำนั้นยังมีความสำคัญต่อความเข้าใจถึงพฤติกรรมสสารภายใต้ความหนาแน่นสูงอย่างไม่ธรรมดาด้วย
ที่มา: http://www.manager.co.th/
Link: http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9510000041276
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
1 comment:
情趣用品,情趣用品,情趣用品,情趣用品,情趣用品,情趣用品,情趣,情趣,情趣,情趣,情趣,情趣,情趣用品,情趣用品,情趣,情趣,A片,A片,情色,A片,A片,情色,A片,A片,情趣用品,A片,情趣用品,A片,情趣用品,a片,情趣用品,A片,A片
A片,A片,AV女優,色情,成人,做愛,情色,AIO,視訊聊天室,SEX,聊天室,自拍,AV,情色,成人,情色,aio,sex,成人,情色
免費A片,美女視訊,情色交友,免費AV,色情網站,辣妹視訊,美女交友,色情影片,成人影片,成人網站,H漫,18成人,成人圖片,成人漫畫,情色網,日本A片,免費A片下載,性愛
情色文學,色情A片,A片下載,色情遊戲,色情影片,色情聊天室,情色電影,免費視訊,免費視訊聊天,免費視訊聊天室,一葉情貼圖片區,情色視訊,免費成人影片,視訊交友,視訊聊天,言情小說,愛情小說,AV片,A漫,AVDVD,情色論壇,視訊美女,AV成人網,成人交友,成人電影,成人貼圖,成人小說,成人文章,成人圖片區,成人遊戲,愛情公寓,情色貼圖,色情小說,情色小說,成人論壇
免費A片,AV女優,美女視訊,情色交友,色情網站,免費AV,辣妹視訊,美女交友,色情影片,成人網站,H漫,18成人,成人圖片,成人漫畫,成人影片,情色網
A片,A片,A片下載,做愛,成人電影,.18成人,日本A片,情色小說,情色電影,成人影城,自拍,情色論壇,成人論壇,情色貼圖,情色,免費A片,成人,成人網站,成人圖片,AV女優,成人光碟,色情,色情影片,免費A片下載,SEX,AV,色情網站,本土自拍,性愛,成人影片,情色文學,成人文章,成人圖片區,成人貼圖
Post a Comment